www.simasanaat.com

پدیده‌ای به نام تکذیب

چند صباحی است که شاهد انتشار اخباری در فضای رسانه‌ای به ویژه رسانه‌های مطرح و مورد تایید و استناد کشور بالاخص خبرگزاری‌های رسمی هستیم که به محض انتشار، از سوی نهادهایی که اخبار مربوط به آنان است تکذیب می‌شود. این تکذیبیه‌ها سبب سردرگمی مخاطبان و درنتیجه عدم اعتماد آنان به رسانه و اخبار درج شده در آنها شده است.

به گزارش سیماصنعت، برای نمونه باید به خبر استعفای وزیر نفت اشاره کرد. خبرگزاری تسنیم به عنوان خبرگزاری حامی دولت در خبری اختصاصی استعفای وزیر نفت و در دسترس نبودن اوجی را مطرح کرده بود که خبرگزاری ایرنا این خبر را تکذیب کرد.

از این دست تکذیب‌ها در چند ماه و حتی چند هفته اخیر زیاد به چشم می خورد و مختص طیف‌های وسیعی از اخبار شامل اخبار ورزشی، اقتصادی و حتی سیاسی می‌شود.

در حوزه ورزشی این خبر به چشم می خورد: بعد از اتفاقاتی که باعث لغو بازی سپاهان اصفهان مقابل الاتحاد عربستان شد، خبری منتسب به رسانه‌های عربستانی منتشر شد مبنی بر اینکه فدراسیون فوتبال این کشور از تیم الهلال که برای بازی با نساجی در تهران حضور دارد نیز خواسته که ایران را ترک کنند. به دنبال انتشار این خبر رسانه نزدیک به تیم الهلال عربستان که اخبار این تیم را پوشش می‌دهد، به شایعات پایان داد و در خبری نوشت: ما با نساجی بازی می‌کنیم.

حذف سامانه یکپارچه فروش خودرو و تکدیب این خبر نمونه بارز دیگری از این تکذیب هاست. درحالی که بسیاری از رسانه ها خبر حذف سامانه یکپارچه را از سوی معاون وزیر صمت اطلاع رسانی کرده بودند به یکباره و بلافاصله شورای رقابت به این اخبار واکنش نشان داد و حذف سامانه یکپارچه را تکذیب کرد و تنها مطلبی که در این تکذیبیه مطرح شد اشتباه برداشت خبرنگاران از اظهارات معاون وزیر بوده است.

خبر تجمیع کارت های بانکی در کارت ملی نیز مثال دیگری است. در این خبر میبینیم که علیرغم اظهار نظر مدیر اداره نظارت بر نظام‌های پرداخت بانک مرکزی در گفت‌وگوی خبری درخصوص امضای تفاهم‌نامه مشترک میان سازمان ثبت احوال و بانک ملی و کلید خوردن تجمیع کارت‌های خدماتی در کارت ملی هوشمند و در نهایت استفاده شهروندان از کارت ملی به عنوان کارت بانکی در آینده ای نزدیک، در مصاحبه دیگری این خبر را تکذیب می کند. محمدرضا مانی‌یکتا با تکذیب اظهاراتی که از قول او منتشر شده، اعلام می کند بانک مرکزی هیچ برنامه‌ای برای استفاده از کارت هوشمند ملی در شبکه پرداخت ندارد چراکه این موضوع به‌لحاظ فنی امکان‌پذیر نیست و دلیل اصلی آن نیز تفاوت‌های ساختاری جدی و البته عدم انطباق ظرفیت‌های تراشه کارت هوشمند ملی با استانداردهای بین‌المللی شبکه‌های پرداختی کارتی است.

شاید بتوان دلیل این موضوع را در شبکه های اجتماعی جستجو کرد. شبکه های اجتماعی اگرچه باعث شده اند دسترسی افراد به اخبار و مطالب آسان تر شود اما تشخیص صحیح از ناصحیح را دشوار کرده اند و اینجاست که سواد رسانه ای مخاطبان و به‌ویژه خبرنگاران در تمیز دادن این مساله مطرح می شود.

خبرنگار باید بتواند مباحث را از یکدیگر تفکیک کند و از طریق ارتباطات خود اخبار درست را به گوش مخاطبان برساند و در اختیار آنان قرار دهد چراکه رسالت خبرنگار انتشار اخبار صحیح و نه کذب است و در این راه باید اخلاق را مدنظر قرار دهد.

البته یک نکته را نیز نباید از قلم انداخت و آن اینکه مسئولان چرا هر صحبتی را در رسانه‌ها یا محافل و برنامه‌ها مطرح می‌کنند که برداشت‌های سو از صحبت‌های آنان صورت گیرد و حتی در صورت صحیح بودن برخی از آنها به دلیل بعضی فشارها مجبور به عقب نشینی از مواضع خود شوند.

انتهای پیام